Zakup koni w świecie jeździeckim to codzienność. Jednak nie każdy wie, że nabywając konia, powinien zapłacić 2% podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), na zasadach przewidzianych w ustawie o PCC.
Pomimo, że ustawa o ochronie zwierząt wskazuje, że zwierzę jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą, to jednak prawo podatkowe w tym aspekcie jest bezwzględne i traktuje konie jako rzecz ruchomą, co powoduje konieczność uiszczenia przedmiotowego podatku. Potwierdził to również w swoim orzecznictwie Naczelny Sąd Administracyjny.
Jeżeli dokonujemy zakupu konia od osoby, która z tytułu jego sprzedaży nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT lub nie jest zwolniona z tego podatku w ramach prowadzonej działalności, pamiętać trzeba, że w takim przypadku należy uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek ten powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży i ciąży na kupującym. Podatek podlega zapłacie w ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży.
Umowa sprzedaży konia podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli sprzedawany koń znajduje się w Polsce, albo jeżeli koń znajduje się za granicą, ale kupujący ma miejsce zamieszkania w Polsce, a umowa sprzedaży została zawarta również w Polsce.
W pewnych sytuacjach umowa sprzedaży nie będzie objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych, np. gdy przynajmniej jedna ze stron z tytułu sprzedaży konia jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług bądź jest zwolniona z tego podatku, albo gdy umowa sprzedaży konia znajdującego się za granicą, zostanie zawarta również poza granicami naszego kraju.
Od obowiązku podatkowego zwolniona będzie również sprzedaż konia, jeżeli jego wartość rynkowa nie przekracza 1.000 zł, albo jeżeli do nabycia konia dochodzi w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.
Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa sprzedawanego konia, która może być tożsama z ceną sprzedaży konia wskazaną w umowie, ale nie musi. Stawka podatku wynosi 2%. Ustawodawca wskazuje nam wprost, w jaki sposób należy określać wartość rynkową, tj. na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia.
Trzeba mieć na uwadze, że organ podatkowy jest uprawniony do kwestionowania wartości rynkowej konia określonej przez nabywcę, będącej podstawą opodatkowania. Gdy w konkretnym przypadku cena sprzedaży konia będzie zaniżona w stosunku do jego wartości rynkowej, a podatnik wskaże jako podstawę opodatkowania zaniżoną cenę sprzedaży konia, zamiast wartości rynkowej, organ podatkowy może wezwać podatnika do podwyższenia tej wartości. W przypadku sporu między organem podatkowym a podatnikiem co do wartości rynkowej konia, organ dokona jej określenia na podstawie opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii będzie różnić się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii poniesie podatnik, czyli nabywca konia. Trzeba też liczyć się z koniecznością zapłaty dodatkowej kwoty podatku, ustalonej przez organ podatkowy oraz odsetek w przypadku opóźnienia w zapłacie.
Nieuiszczenie podatku PCC i niedopełnienie obowiązku złożenia deklaracji podatkowej do organu podatkowego w terminie stanowią czyn zabroniony, który w zależności od kwoty nieuregulowanego podatku będzie stanowić wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe. Wykroczenie skarbowe jest to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Obecnie minimalne wynagrodzenie wynosi 1750 zł.
Istnieje możliwość uchylenia się od odpowiedzialności karnej skarbowej poprzez wyrażenie tzw. czynnego żalu, który polega na złożeniu oświadczenia, w którym podatnik przyznaje się do niedozwolonego czynu wraz z wyjaśnieniem okoliczności jego popełnienia. W zamian za to, o ile urząd skarbowy sam w pierwszej kolejności nie wykrył popełnienia czynu zabronionego, podatnik otrzymuje gwarancję, że nie zostanie ukarany. Uznanie czynnego żalu może nastąpić jedynie wtedy, gdy podatnik ureguluje zaległe zobowiązanie, a więc złoży deklarację i opłaci należności względem urzędu skarbowego.
26 kwietnia 2015