Co warto wiedzieć kupując sprzęt jeździecki i akcesoria przez Internet?

Przy okazji zbliżających się Świąt warto zatem poznać prawa i obowiązki związane z zakupami internetowymi, gdyż różnią się od tych, jakie obowiązują w tradycyjnym sklepie, zwłaszcza że od 25 grudnia b.r. w życie wchodzą nowe przepisy dotyczące sprzedaży konsumenckiej, również tej dokonywanej przez Internet.

Co musisz wiedzieć, gdy dokonujesz zakupu przez Internet, jako konsument ?

Do dnia 24 grudnia 2014 r. prawa i obowiązki konsumentów określają ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.

Konsument kupując przez Internet (np. odzież lub sprzęt jeździecki) od przedsiębiorcy zawiera tzw. umowę na odległość.

Dokonywanie zakupów przez Internet wiąże się z istotnym przywilejem, chodzi o prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny. Jest ono ograniczone w czasie –  przysługuje jedynie przez 10 dni. Termin ten liczy się od dnia wydania rzeczy i nie podlega przedłużeniu, chyba że przedsiębiorca przewidział dłuższy termin w swoim regulaminie sprzedaży. Do zachowania terminu na odstąpienie wystarczy wysłanie oświadczenia do przedsiębiorcy, co najlepiej zrobić listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Pismo nie musi być skomplikowane, powinno zawierać informację o zamiarze odstąpienia od umowy zawartej na odległość (najlepiej posłużyć się sformułowaniem, iż „odstępuje się od umowy”). Wskazane jest także, aby w dokumencie określono umowę, od której się odstępuje.

Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), jak i skrócenie 10-dniowego terminu.

Przedsiębiorca najpóźniej w chwili złożenia konsumentowi propozycji zawarcia umowy na odległość, ma obowiązek poinformować konsumenta na piśmie o prawie do odstąpienia od umowy. Jeśli tego nie uczyni, to termin na odstąpienie od umowy wydłuża się do 3 miesięcy od dnia wydania rzeczy.

Konsument ma obowiązek zwrócić zakupiony towar w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu (w ramach pojęcia zwykłego zarządu mieści się prawo do używania rzeczy obejmujące prawo od rozpakowania rzeczy, przymierzenia rzeczy bądź też innego jej użycia, które pozwoli na zbadanie funkcjonalności/jakości rzeczy lub braku istnienia mechanicznego uszkodzenia lub usterki). Co istotne, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał, że nawet przekroczenie granic zwykłego zarządu nie pozbawia konsumenta prawa do odstąpienia, a jedynie może wiązać się z koniecznością zapłaty na rzecz sprzedającego odszkodowania.

Po odstąpieniu od umowy przez konsumenta przedsiębiorca powinien zwrócić wpłacone pieniądze, nie później niż w terminie 14 dni (termin do zwrotu pieniędzy powinno się liczyć od dnia otrzymania przez przedsiębiorcę oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy).

Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy nie przysługuje po upływie 10-dniowego terminu do odstąpienia oraz przy zakupie niektórych towarów lub usług, np.: towar wykonany na specjalne zamówienie konsumenta; towar, który ulega szybkiemu zepsuciu (np. żywność); dostarczanie prasy; towar zakupiony na aukcji internetowej (nie dotyczy opcji „kup teraz”).

Uprawnienia kupującego, gdy towar jest niezgodny z umową sprzedaży

Konsument może żądać doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Wybór należy do kupującego. Jeśli klient przesyła do przedsiębiorcy towar nie dlatego, że zakupiony przedmiot mu się nie spodobał, lecz dlatego, że towar jest wadliwy, to przedsiębiorca powinien zwrócić klientowi koszty przesłania towaru do siedziby sklepu.

Sprzedawca powinien ustosunkować się do zgłoszenia reklamacyjnego w terminie 14 dni. Jeśli nie dochowa tego terminu, uznaje się, że sprzedawca uznał żądania konsumenta i powinien je zrealizować. Gdy sprzedawca w odpowiednim czasie  nie dokona naprawy albo wymiany bądź okażą się one niemożliwe lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, to wtedy kupujący może skorzystać z innych uprawnień. Może żądać obniżenia ceny, a nawet odstąpienia od umowy; ta ostatnia możliwość nie dotyczy tych przypadków, gdy stwierdzona wada jest nieistotna. Sprzedawca nie odpowiada za wadę, o której kupujący wiedział w momencie transakcji, albo – oceniając rozsądnie – powinien był wiedzieć.

Kupujący traci w/w uprawnienia, jeżeli przed upływem 2 miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. Sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w przypadku jej stwierdzenia przed upływem 2 lat od wydania tego towaru kupującemu (roszczenia przedawniają się z upływem 1 roku od stwierdzenia niezgodności towaru z umową, ale przedawnienie nie może się skończyć przed upływem w/w terminu 2 lat).

Jak będzie ? Stan prawny obowiązujący od dnia 25 grudnia 2014 r.

W dniu 25 grudnia 2014 roku wchodzi w życie ustawa z dnia 30 maja 2014 roku o Prawach konsumenta, która zastępuje w/w ustawy. Ustawa zmienia również niektóre przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące sprzedaży. Do umów zawartych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Istotne zmiany dla konsumentów to m.in.:

• Konsument powinien być rzetelnie poinformowany o wszystkich prawach i obowiązkach najpóźniej w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy na odległość, w tym o wzorze formularza odstąpienia od umowy, łącznej cenie wraz z podatkami, a także opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach, a gdy nie można ustalić wysokości tych opłat – o obowiązku ich uiszczenia; kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, jakie ponosi konsument w przypadku odstąpienia od umowy, a także o tym kiedy konsument nie ma prawa do odstąpienia od umowy itd. (art. 12 ustawy);

• Wydłużenie prawa do odstąpienia od umowy zawartej na odległość z 10 do 14 dni;

• Niepoinformowanie konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy skutkuje wydłużeniem się tego terminu do z 3 do 12 miesięcy, liczonych po upływie 14-dniowego terminu, kiedy to konsument, gdyby był należycie poinformowany, mógłby od umowy skutecznie odstąpić;

• W przypadku odstąpienia od umowy, przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od konsumenta do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jej odesłania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej;

• W przypadku odstąpienia od umowy sprzedawca zwraca koszty dodatkowe (koszty dostarczenia towaru do kupującego), chyba że konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, wówczas przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów;

• Ustawodawca przewidział wprost, że konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy;

• Sprzedawca nie odpowiada już wobec konsumenta za niezgodność towaru w chwili jego wydania z umową sprzedaży, lecz za wady fizyczne i prawne towaru (rękojmia) ;

• Kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady konsument może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę;

• Traci moc przepis przewidujący obowiązek zawiadomienia sprzedawcy o wadzie w ciągu 2 miesięcy od jej wykrycia (2-letni okres rękojmi i 1 –roczny termin przedawnienia roszczenia dla konsumentów nie zmieniają się);

• Nowy termin gwarancji, jeżeli nie zastrzeżono innego terminu to 2 lata od wydania rzeczy (do 24.12.14 – 1 rok); gwarant musi wykonać swoje obowiązki w terminie 14 dni, jeżeli nie określono innego terminu (do 24.12.14 – tylko „odpowiedni termin”).

Co musisz wiedzieć, gdy dokonujesz zakupu przez Internet, jako przedsiębiorca ?

W umowach sprzedaży między przedsiębiorcami obowiązują inne zasady niż w umowach z konsumentami. Przedsiębiorcy dokonujący zakupu przez Internet nie są już tak chronieni przez prawo jak konsumenci, dlatego trzeba uważnie czytać regulaminy sprzedaży i dopytywać się sprzedawców o zasady sprzedaży obowiązujące dla kupujących przedsiębiorców. Przedsiębiorca jako kupujący towar od sprzedawcy jest traktowany surowiej niż konsument, gdyż obrót odbywa się pomiędzy profesjonalistami, a nie tak jak przy sprzedaży konsumentowi, gdzie ten ostatni jest traktowany jako strona słabsza.

Przy sprzedaży między przedsiębiorcami nie przysługuje prawo odstąpienia od umowy w terminie 10 dni bez podania przyczyny. Jeśli przedsiębiorca kupuje towar na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej może on jedynie dokonać reklamacji wadliwego towaru w ramach rękojmi za wady lub skorzystać z gwarancji (o ile taka jest udzielona), na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Uwaga, przepisy te zezwalają na m.in. na ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi (co skutkuje niemożnością zareklamowania wadliwego towaru), chyba że sprzedający podstępnie zataił wadę. Kupujący przedsiębiorca powinien więc dobrze się zastanowić nad ewentualną rezygnacją z rękojmi lub jej ograniczeniem.

Istotnym rygorem obowiązującym przy sprzedaży między przedsiębiorcami jest utrata uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o dostrzeżonej wadzie, a w wypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej wykryciu. Zwrot „niezwłocznie” jest niedookreślony przez prawo. Nie można przyjmować obowiązywania jakiegoś określonego terminu; w okolicznościach konkretnej sprawy konieczna będzie ocena, czy zawiadomienie sprzedawcy o wadzie rzeczy nastąpiło bez nieuzasadnionej zwłoki. Można jednak ustalić ten termin ze sprzedawcą. Kodeks cywilny nie reguluje wielu innych szczegółowych kwestii związanych z umową sprzedaży między przedsiębiorcami, np. w jakiej formie zgłaszać roszczenia reklamacyjne albo kto ponosi koszty dostarczenia reklamowanego towaru oraz nieuzasadnionej reklamacji, dlatego warto zweryfikować te postanowienia w regulaminach sklepów internetowych dotyczących sprzedaży z udziałem przedsiębiorców.

Jeśli kupiona rzecz posiada wady, kupujący może odstąpić od umowy lub żądać od sprzedawcy obniżenia ceny. W przypadku gdy sprzedawca niezwłocznie wymieni produkt na nowy bez wad lub usunie wadę, kupujący nie może zrezygnować z umowy, chyba że ta sama rzecz była już wcześniej naprawiana lub wymieniana. W odróżnieniu do umów z konsumentami uprawnienia z rękojmi za wady rzeczy ruchomej wygasają po 1 roku od daty wydania towaru.

Co musisz wiedzieć, gdy dokonujesz zakupu przez Internet od osoby nie prowadzącej działalności gospodarczej ?

W przypadku transakcji między dwoma osobami prywatnymi, nie stosuje się przepisów prawa konsumenckiego. Zastosowanie będą miały również przepisy o sprzedaży, określone w Kodeksie cywilnym, z wyłączeniem rygorów dotyczących przedsiębiorców.

W przeciwieństwie do sprzedaży między przedsiębiorcami, kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu 1 miesiąca od jej wykrycia, a w wypadku gdy zbadanie rzeczy jest w danych stosunkach przyjęte, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu 1 miesiąca po upływie czasu, w którym przy zachowaniu należytej staranności mógł ją wykryć.

Istotna zmiana dla przedsiębiorców i osób prywatnych od dnia 25.12.2014 r. to:

• Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna rzeczy ruchomej zostanie stwierdzona przed upływem 2 lat (do 24.12.14 – 1 rok). Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem 1 roku, licząc od dnia stwierdzenia wady, jednak nie może się zakończyć przed upływem w/w terminu 2 lat;
• Traci moc przepis przewidujący obowiązek zawiadomienia sprzedawcy (osoby prywatnej) przez kupującego (osobę prywatną) o wadzie w ciągu 1 miesiąca od jej wykrycia;
• Gwarancja – te same w/w nowe zasady jak dla konsumentów.

22 grudnia 2014